Corona virüsü Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıktı ve son bir kaç aydır tüm dünyanın gündeminde ilk sırada
Hayvanlarda yaygın olarak görülebilen virüs, nadir durumlarda hayvanlardan insanlara geçebilir. Vakaların Türkiye’ye sıçraması olası bir durum fakat şu ana kadar görülmüş bir vaka yok. Çin’de ortaya çıkan vakalar sonrasında tüm dünya ülkelerinde rastlanmaya başlayan virüs ile ilgili Dünya Sağlık Örgütü’de ciddi önlemler almış durumda. Henüz tıbbi bir tedavi yöntemi bulunmayan hastalık ile ilgili, yapabilecek çok fazla bir şey yok. Doktorlar bu aşamada sık sık ellerimizi yıkamayı ve ateşi olan kişilerden uzak durmamızı tavsiye ediyor.
Dünya genelinde 25 Şubat 2020 itibari ile, 80.289 kişide virüs tespit edilmiş ve 27.789’u çeşitli hastanelerde tedavi görüyor. Bu güne kadar 2.704 kişi hastalık yüzünden hayatını kaybetti. Bu rakam hepimizin hatırladığı SARS virüsünden 3 kat daha fazla ve her geçen gün artış gösteriyor
Avrupa ülkelerinde hastalık ile ilgili en çok vakanın görüldüğü ülke İtalya. Ülke çapında 270 vaka görülürken 7 kişi hayatını kaybetmiş durumda. En çok vaka görülen ülkeler arasında İran ve Güney Kore’de var.
Corona Virüsü İle İlgili İlk Güzel Haber
Çin hükümetinden 24 Şubat tarihinde gelen bilgiye göre, hastalık ile ilgili ilk aşı denemesi başarı ile geliştirildi. Bu haber bütün dünyayı heyecanlandırdı. Çin’in Rusya büyükelçisi, Zhang Hanhui’ye göre, aşı geliştirilmiş durumda ve piyasaya sürülmesi için son test aşamalarını gerçekleştiriliyor.
Corona Virüsü İle İlgili Türkiye’de Son Durum
Özellikle sınır komşumuz olan İran’da vakaların çoğalması ile birlikte sağlık bakanlığımız bu anlamda ciddi önlemler almış durumda. Tahran – İstanbul uçağı Ankara Esenboğa’ya acil iniş yaptı ve tüm yolcular karantina altında çeşitli testler ile son durumları inceleniyor. Ancak şu ana kadar Türkiye’de rastlanılmış kesin bir vaka yok.
Vakanın Görüldüğü Ülkeler Tek Tek Artıyor.
Çin’in başı çektiği corona virüsü salgını, İran, İtalya ve Güney Kore’den sonra bir çok ülkeye de sıçramış durumda.
25 Şubat tarihi itibari ile, İspanya, Hırvatistan, İsviçre, Tayvan, Filipinler, Fransa, Japonya, Afganistan, İsveç, Kanada, Hindistan, Nepal, Sri Lanka, Kamboçya, Belçika, Rusya, İsrail, Bahreyn, Vietnam, Almanya, İngiltere, Avusturya, Mısır, Finlandiya, Lübnan ve ABD’de görülmüş durumda ve her gün yeni ülkeler ekleniyor.
Gelelim Haberimizin Konusuna, Ekonomik Açıdan Dünya Salgından Nasıl Etkileniyor?
Tüm dünya ülkelerini yakından ilgilendiren salgın, finans piyasalarında da panik etkisi yaratıyor. Bugün İtalya borsası günü 30 milyar euroluk kayıpla %5.43’lük düşüşle kapattı. Uçak ve tren seferleri başta olmak üzere tüm ulaşım kanallarında iptaller uygulanıyor ve özellikle avrupa ülkelerinde korku önemli bir boyuta gelmiş durumda. Bir çok uzman psikolojik terör uygulandığını düşünüyor ve ekonominin sekteye uğraması tamamen bu yüzden.
Çin ekonomisi, salgından en çok etkilenen ülkeler arasında en önde geliyor. IMF raporuna göre, Çin’deki büyüme şu an için sekteye uğramış durumda ve orta vadede büyüme rakamları tarihi ortalamaların altında olacak. Dünya ekonomisi içinde aynı sinyalleri veren IMF, aşağı yönlü risklerin devam edeceğini düşünüyor.
Barcelona’da düzenlenen Mobil Dünya Kongre’si ( MWC ) bu yıl iptal edilmiş durumda. Geçtiğimiz yıl 200 ülkeden 110 binin üzerinde insanın fuara katılmış olması kayıbın ne kadar büyük olduğunu gözler önüne seriyor. Formula 1’de 19 Nisan’da Çin’de yapılacak sezonun dördüncü yarışını takviminden çıkardı.
Asıl Tehlike, Olimpiyatlar
24 Temmuz’da başlayacak Tokyo Olimpiyatları ile ilgili soru işaretleri devam ediyor. Japon yetkililerin konu ile ilgili tehdit olmadığı yönündeki açıklamalar otoriteleri ikna etmekte yeterli olmuyor. Şimdiye kadar 12.5 milyar dolar gideri olan olimpiyatların 26 milyar dolar hesaplanan tüm giderlerin iptal edilme dedikoduları Japon otoritelerini fazlasıyla tedirgin ediyor.
Corona Virüsünün Ekonomik Kayıp Tablosu
- Çin’e ve Çin içindeki uçuşlar toplamında 25.000 uçak seferi iptal edilmiş durumda. Gıda, Otomotiv, Turizm hatta sinema biletleri Çin genelinde durma noktasına geldi. Çin ile ticaret yapan ülkeler ciddi problemler yaşıyor.
- Çin’deki büyüme rakamları bu yıl %4.5’a düşmesi bekleniyor.
- Apple’ın Çin’deki ortağı Foxconn, parça ağındaki aksaklıklardan dolayı üretim takviminin gerisinde kalmaya başladı.
- İkea Çin’deki mağazalarını kapatma kararı aldı. Toplamda 24 mağazası bulunuyor.
- Starbucks Çin’de bulunan 4000 mağazasından 2000’ini kapatma kararı aldı, ABD’den sonra en çok mağazası Çin’de bulunan Starbucks bu yüzden borsada bir haftada %8 kayıp verdi.
- Facebook personellerinin Çin’e gidişini kısıtladı ve Google Çin, Hong Kong ve Tayvan’da bulunan ofislerini gecici olarak kapattı ve çalışanlarına evden çalışın talimatı verdi.
- Apple’da mağazalarının büyük bir kısmını gecici olarak kapattı.
- McDonald’s KFC ve Pizza Hut gibi küresel markalarda Çin’de bulunan mağazalarını geçici olarak kapatma kararı aldı.
- İtalya bu yıl turizm gelirlerinin 5 milyar euro düşmesini bekliyor.
- Bu yılbaşında tekstil sektöründe %3’lük artık beklenirken, corona virüsü ile birlikte beklentiler %-2 yönünde
- Dünya genelinde lüks tüketim ürünlerinin satışında Çinliler başı çekiyor ve bu durumda tüketim ekonomisi önemli zarar yazacak.
- Teknoloji ve tekstil devleri Çin’de üretilen ürünleri ile ilgili acil durum toplantıları düzenliyor ve çeşitli ülkelere kaydırma planları yapıyorlar.
- Çin petrol ithalatında dünyada başı çekiyor. Corona virüsü sebebi ile, ülkede üretim önemli boyutta azaldı ve bu yüzden petrol taleplerindeki azalma ile, Brent petrol, 70 dolar seviyelerinden 55 dolar seviyelerine geriledi.
- Çin üretimine olan ilgi azaldı. Dünyanın en büyük fabrikası diyebileceğimiz Çin’de çalışanların işe gitmemesi, ürünlere olan taleplerin azalması ve corona virüsünün etkileri ile fabrikalar üretimlerini önemli ölçüde azalttı yada ara verdi.
- Dünya ülkeleri, Sars ve Corona virüslerinden dolayı Çin’e karşı daha mesafeli olmaya başladı. Salgına kısa sürede çözüm bulunsa bile, bir çok ülke Çin’e karşı ön yargılı yaklaşıyor.
Türk Ekonomisi ve Markalar İçin Potansiyel Fırsatlar
Küresel markalar ve bir çok şirket, doğu Çin’deki faaliyetlerini askıya aldılar ve Asya piyasalarında daralmaya gittiler. Bu noktada Türkiye’nin konumu, üretim kabiliyeti ve petrol fiyatlarındaki düşüşler ile birlikte, imalat sanayinde potansiyel fırsatlar göze çarpıyor. Çin’deki üretim kapasitesinin azalması, dünya markalarının Çin’e mesafeli bakışı, artan küresel taleplerin geçici ve kalıcı olarak ülkemizdeki ihracatçılar için büyük bir fırsat olduğunu söyleyebiliriz.
- Hazır giyim ve tekstil sektörü dünya devleri ile görüşmelere şimdiden başladı ve önümüzdeki günlerde Türkiye’de önemli üretim adımları atılabilir.
- Otomotiv sektörüde corona virüsünden olayı üretim kapasitesini arttırabilir yada yeni yabancı yatırımlar alabilir. Örnek olarak Hyundai Motor, tedarik zincirinde oluşabilecek aksaklıklardan dolayı Güney Kore’de bulunan fabrikasını kademeli olarak askıya almayı planlıyor.
- Sebze ve meyve üretiminin dünyadaki en önemli ülkelerinden biri olan Çin’de ihracat oranlarında ciddi düşüşler gözlemleniyor ve özellikle Rusya önümüzdeki aylarda Türkiye alımlarını ciddi oranda arttıracak gözüküyor.
- Dünyadaki ticaret fuarlarının önemli bölümüne Çin ev sahipliği yapıyor ve bugün gözüken tabloya göre yıl içerisindeki yapılacak hemen hemen tüm fuarların iptal olma olasılığı oldukça yüksek. Bu anlamda Türk fuarları dünya ticareti için yeni bir çekim merkezi olabilir.
Özetleyecek olursak, Çin’deki corona virüsü yüzünden yeni tedarikçiler arayan onlarca sektörden yüzbinlerce şirket için Türkiye’nin önemli bir aday olması, önümüzdeki yıllarda altın bir fırsat gibi gözüküyor. Yeni açıklanan IMF raporuna göre, Türkiye Çin’deki ekonomik yavaşlamadan önemli avantaj elde edeceğini vurguluyor.
Ayrıca Financial Times’ın araştırmasına göre, Çin’de yaşanan sorunlardan dolayı, GDP bazında avantaj elde edebilecek tek ülke Türkiye gözüküyor. Hubei gibi devasa tedarik merkezlerinin karantina altına alınması, dünya üreticilerinin gözünü Türkiye’ye çevirmesine sebeb olacak.
Bu noktada, gerek hükümet gerek de işletme sahipleri durumu profesyonelce yürütebilirlerse, ülkemizde ekonomik gelişmeler önümüzdeki yıllara pozitif yansıyacaktır. Corona virüsü Türk markaları açısından önümüzdeki dönem fırsat gibi gözükse de, tüm dünyayı endişelendiren bir salgından ve binlerce ölüme sebeb olan bir durumdan bahsediyoruz. Ümit ediyoruz ki, bir an önce salgının yayılması durdurulsun ve daha fazla insan hayatına zarar gelmesin.
Corona virüsü ile ilgili güncel bilgileri istatistikler üzerinden alabileceğiniz harika bir kaynak paylaşıyoruz. Linke buradan ulaşabilirsiniz.
Önümüzdeki günlerde güncel ekonomik etkiler üzerine yeni yazılar ile sizlerin karşısında olacağız.